Kodeks spółek handlowych określa, że zarówno wspólnicy spółek osobowych, jak i kapitałowych, zobowiązują się w umowie spółki do dążenia do wspólnego celu poprzez wniesienie wkładów. Ponadto, jeżeli umowa spółki lub statut to przewidują, wspólnicy mogą współdziałać w inny określony sposób.
W związku z tym, uznać należy, że podstawowym obowiązkiem wspólników spółek prawa handlowego jest wniesienie wkładu do spółki osobowej lub spółki kapitałowej, w której chcą uczestniczyć w charakterze wspólnika lub akcjonariusza.
Czy jednak zdajesz sobie sprawę, co jako wspólnik lub przyszły wspólnik spółki osobowej możesz wnieść do niej tytułem wkładu, a także, na co powinieneś zwrócić uwagę w kontekście wniesienia wkładu do tego rodzaju spółki?
W niniejszej publikacji przybliżymy Ci podstawowe reguły dotyczące wnoszenia wkładów do spółek osobowych, do których zaliczamy spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową oraz komandytowo-akcyjną.
Spółka osobowa a przedmiot wkładu
Wkład wspólnika, mający zostać wniesiony do majątku spółki, zależy bezpośrednio od tego, jakie aktywa znajdują się w majątku wspólnika.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, można jednak dokonać rozróżnienia wkładów wspólników na:
- wkłady pieniężne;
- wkłady niepieniężne (w tym wkłady rzeczowe, czyli aporty).
Co niezwykle istotne, w przypadku wkładów niepieniężnych, umowa spółki musi wskazywać co jest przedmiotem aportu, a także określać jaka jest wartość aportu.
Wkład pieniężny w spółce osobowej
Na gruncie obowiązujących przepisów, wkład pieniężny do spółki osobowej może zostać wniesiony w dwojaki sposób.
Mianowicie, wspólnicy mogą przede wszystkim przekazać tytułem wkładu do kasy spółki gotówkę. Nie ma jednak przeszkód, aby wkład pieniężny został wniesiony w formie bezgotówkowej - przelewem na rachunek bankowy spółki osobowej, bądź w formie polecenia zapłaty, czy też czeku gotówkowego.
Wkład niepieniężny w spółce osobowej
Wkładem niepieniężnym w spółce osobowej mogą zostać wniesione przede wszystkim aktywa takie jak nieruchomości, ruchomości, przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, majątkowe prawa autorskie, a także świadczenie usług lub pracy na rzecz spółki.
Co więcej, w przypadku wkładów niepieniężnych w spółkach osobowych, wniesienie wkładu może polegać na:
- przeniesieniu własności danych aktywów na rzecz spółki osobowej;
- obciążeniu własności rzeczy mających stanowić przedmiot wkładu niepieniężnego (np. poprzez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego);
- dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki.
Zapamiętaj również, że od ogólnej reguły, zgodnie z którą przedmiotem wkładu niepieniężnego w spółce osobowej, może być właściwie każda rzecz lub prawo, istnieją pewne określone ograniczenia, o których stanowi Kodeks spółek handlowych.
W spółkach osobowych aport nie może obejmować praw niezbywalnych. W przypadku spółki komandytowej, jeśli komplementariuszem jest spółka kapitałowa, a komandytariuszem wspólnik tej spółki kapitałowej, komandytariusz nie może wnieść jako wkład niepieniężny swoich udziałów lub akcji w tej spółce kapitałowej.
Tym niemniej, należy uznać, że obowiązujące przepisy prawa dają bardzo szerokie możliwości w zakresie wkładu niepieniężnego jaki może zostać wniesiony do spółki osobowej.
Wkład w postaci świadczenia usług lub pracy
Jak już wskazaliśmy, co do zasady przedmiotem wkładu niepieniężnego w spółce osobowej, może być świadczenie pracy bądź usług przez wspólnika na rzecz spółki. Od reguły tej istnieje jednak kilka ważnych wyjątków.
Przede wszystkim, aby świadczenie usług lub pracy mogło stanowić wkład do spółki osobowej, nie może ono polegać na prowadzeniu spraw spółki, chyba że wspólnik na podstawie postanowień umowy spółki został zwolniony z obowiązku prowadzenia spraw w danej spółce osobowej.
Co więcej, w odniesieniu do spółki komandytowej, wkładem komandytariusza w takiej spółce nie może być zobowiązanie do wykonywania usług lub pracy na rzecz spółki, a także wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki komandytowej. Jednakże udziały te mogą być wniesione jako wkład do spółki komandytowej, pod warunkiem że wartość innych wkładów wniesionych przez komandytariusza odpowiada wysokości sumy komandytowej. Natomiast w spółce komandytowo-akcyjnej wkład niepieniężny akcjonariusza nie może obejmować świadczenia usług ani pracy na rzecz spółki. Warto również zaznaczyć, że wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia za świadczenie usług lub wykonywanie pracy na rzecz spółki jako wkład niepieniężny.
Jednocześnie, każdy ze wspólników będzie miał prawo do zysku osiągane przez daną spółkę osobową.
Umowa spółki zawarta przy użyciu wzorca a rodzaj wkładu
Niektóre spółki prawa handlowego, mogą zostać zawiązane przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki dostępnego w systemie teleinformatycznym S24. W przypadku spółek osobowych, taka możliwość dotyczy spółki jawnej oraz spółki komandytowej. Jednakże, gdy umowa spółki jest zawierana przy użyciu wzorca, wkład do spółki może być wniesiony wyłącznie w formie pieniężnej.
W związku z tym, w sytuacji gdy wspólnikowi zależy na wniesieniu do spółki osobowej wkładu niepieniężnego, musi mieć on na względzie, że konieczne będzie zawarcie umowy spółki w tradycyjnej formie.
Zgodnie z ustawową regulacją, w przypadku spółki jawnej, partnerskiej umowa spółki powinna zostać zawarta w zwykłej formie pisemnej, natomiast w przypadku spółki komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej wymagane jest zachowanie formy aktu notarialnego.
Wartość wkładu
W umowie spółki osobowej muszą koniecznie znaleźć się elementy takie jak określenie wkładów jakie są wnoszone do danej spółki przez danego jej wspólnika oraz wartość wkładów.
Reguła ta nie dotyczy tylko jednej ze spółek osobowych, a mianowicie spółki komandytowo-akcyjnej, w której wskazane informacje muszą zostać wskazane jedynie w odniesieniu do komplementariusza.
Co więcej, wartość wkładów musi być określona zarówno dla wkładów pieniężnych, jak i niepieniężnych. Określenie wartości aportu wnoszonego przez wspólników do konkretnej spółki osobowej może sprawić znacznie więcej trudności.
Wskazana przez wspólników w umowie spółki wartość wnoszonego do niej wkładu niepieniężnego, może być wartością przyjętą przez samych wspólników na podstawie ich wiedzy i doświadczenia życiowego.
Równocześnie nie ma jakichkolwiek przeszkód, aby wartość taka została wskazana przez podmiot zajmujący się w sposób profesjonalny tego rodzaju działalnością. Będzie to jednak wiązało się z dodatkowymi kosztami, w związku z czym w praktyce to najczęściej sami wspólnicy decydują się na wskazanie wartości wnoszonych przez nich wkładów do spółki osobowej.
Wkład do spółki a udział w zyskach
W zależności od tego z jaką spółką osobową mamy do czynienia, wartość wkładu jaka została wniesiona do danej spółki przez wspólnika, mogła będzie mieć bezpośredni wpływ na udział danego wspólnika w zyskach danej spółki.
Udział w zyskach w spółce jawnej i partnerskiej
W spółce jawnej oraz w spółce partnerskiej, rodzaj oraz wartość wniesionego przez każdego ze wspólników wkładu nie będzie miała wpływu na wysokość osiąganych zysków przez każdego z nich.
Jest tak, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, każdy wspólnik spółki jawnej i spółki partnerskiej ma prawo do równego udziału w zyskach generowanych przez spółkę, w której jest wspólnikiem.
Jest tak, o ile wspólnicy w umowie nie postanowią inaczej.
Nie ma więc przeszkód, aby w umowie spółki wspólnicy zawarli odmienne postanowienia, zgodnie z którymi zyski każdego wspólnika będą zależne od tego co zdecydował się wnieść do danej spółki tytułem swojego wkładu i jaka jest wartość wkładu.
Udział w zyskach w spółce komandytowej
W odniesieniu do spółki komandytowej, kwestia udziału danego wspólnika w zyskach zależała będzie od tego z jakim wspólnikiem tej spółki osobowej mamy do czynienia. Mianowicie, w spółce komandytowej, wyróżniamy dwa rodzaje wspólników, do których należą komplementariusze oraz komandytariusze.
I tak oto:
- w przypadku komandytariuszy - każdy z nich uczestniczy w zysku spółki komandytowej, proporcjonalnie do wkładu jaki zdecydował się wnieść do spółki;
- w przypadku komplementariuszy - zastosowanie znajdują przepisy odnoszące się do wspólników w spółce jawnej i dotyczących ich zasad uczestnictwa w zyskach tego rodzaju spółki. Wobec tego komplementariusze mają prawo do równego uczestniczenia w zyskach spółki, niezależnie od tego co i o jakiej wartości wnieśli tytułem wkładu do spółki komandytowej.
Podobnie jak w przypadku spółki jawnej i spółki partnerskiej, również w spółce komandytowej, wspólnicy mogą w umowie spółki zmienić ustawowe zasady dotyczące podziału zysków między siebie.
I to niezależnie, czy chodzi o komplementariuszy czy o komandytariuszy.
Udział w zyskach w spółce komandytowo-akcyjnej
W odniesieniu do spółki komandytowo-akcyjnej, każdy z jej wspólników uczestniczy w zyskach wskazanej spółki, proporcjonalnie do wartości wkładów jakie zostały wniesione przez każdego z nich do spółki.
Jednakże, również w tym wypadku, w umowie spółki wspólnicy mogą w sposób odmienny ukształtować wskazaną regułę.
Podatkowe aspekty wniesienia wkładu do spółki osobowej
Wniesienie wkładu do spółki osobowej niesie za sobą konsekwencje w postaci obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Wysokość wskazanego podatku jest bezpośrednio uzależniona od wartości wnoszonych przez wspólników wkładów do danej osobowej spółki prawa handlowego, a jego stawka wynosi 0,5 %.
Oferta Kancelarii
Chciałbyś dokonać zmiany umowy spółki i zwiększyć wartość wkładów wspólników lub ustalić nowe zasady uczestniczenia w zyskach przez wspólników? A może potrzebujesz pomocy w zakresie zgłoszenia dokonanych zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym?
Zachęcamy do zapoznania się z ofertą naszej Kancelarii w tym zakresie oraz z naszymi usługami świadczonymi online za pośrednictwem Platformy Obsługi Prawnej i Podatkowej Online.
Artykuł sponsorowany