Zespół PewnyPrawnik.pl
Służebność.
W kodeksie cywilnym wskazuje się trzy kategorie służebności, tj. gruntowe, osobiste i służebność przesyłu.
Zgodnie z art. 285 Kodeksu cywilnego (dalej kc) ‘’Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).’’
Służebność osobista została wskazana w art. 296 kc, zgodnie z którym ‘’Nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista).’’
I ostatnia tzw. służebność przesyłu, uregulowana jest w art. 305 1 kc: ‘’Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).’’
Służebność gruntowa. Nieruchomość władnąca i obciążona.
Służebność gruntowa polega na tym, że:
- właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej lub,
- że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możliwości dokonywania w stosunku do niej określonych działań lub,
- że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własność.
Jak wskazuje przytoczony ww. artykuł kodeksu cywilnego, dla powstania i istnienia służebności gruntowej konieczne jest istnienie dwóch nieruchomości, które cechować też powinno bliskie położenie. Zastosowanie służebności wymusza najczęściej położenie nieruchomości sąsiadujących ze sobą.
Pamiętać należy, że przyznane właścicielowi nieruchomości władnącej prawo do korzystania z nieruchomości obciążonej - nie może prowadzić do zupełnego pobawienia właściciela tej nieruchomości uprawnień wynikających z prawa własności.
Służebność drogi koniecznej.
Droga konieczna.
Służebność drogi koniecznej jest rodzajem służebności gruntowej.
Wedle treści art. 145 kc ’’Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).’’
W praktyce najczęstsze zastosowanie mają służebność przejazdu lub przechodu, które polegają na uprawnieniu każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej do korzystania z nieruchomości obciążonej w celach przejścia bądź przejazdu.
W ramach służebności przejazdu wskazać można właśnie:
- służebność drogi koniecznej, która polega na tym, że jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej.
