Upadłość konsumencka dotyczy osób fizycznych i jest stosunkowo nową instytucją, która pojawiła się w polskim systemie prawa. W wielu krajach świata osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej od dawna mogą korzystać z jej dobrodziejstw. Kojarzy się przede wszystkim z oddłużaniem i umorzeniem zobowiązań.
Dłużnicy, którzy nie są w stanie poradzić sobie z długami mogą rozważyć złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i pozbyć się zobowiązań, zaczynając życie od nowa.
Jak ogłosić upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencka została uregulowana w ustawie z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe. Postępowanie to wszczynane jest wyłącznie na wniosek. Nie zostanie zatem zainicjowane z urzędu.
Wniosek składa się na formularzu, który określa w drodze rozporządzenia Minister Sprawiedliwości. Istnieje możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, nawet jeśli posiada się tylko jednego wierzyciela, a także jeśli nie posiada się żadnego majątku.
W treści wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej powinno się znajdować:
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL - dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
- wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
- aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
- spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
- listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
- oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 491 (4) ust. 2 i 3 ustawy Prawo upadłościowe.
Kiedy wniosek zostanie oddalony?
Ustawa wskazuje sytuacje kiedy złożony wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie przez sąd oddalony.
Zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe, sąd oddala bowiem wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Sąd oddala również wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:
- w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,
- ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono na podstawie przepisu art. 491 (20) Prawa upadłościowego,
- dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,
- czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli
-chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Ponadto sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań
-chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Dodatkowo sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dane podane przez dłużnika we wniosku są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Co w przypadku uwzględnienia przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości?
Jeżeli sąd uzna, że są przesłanki do ogłoszenia wobec dłużnika upadłości, wydaje postanowienie o jej ogłoszeniu. W jego treści:
- wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika (upadłego), a jeżeli upadły nie posiada numeru PESEL - dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
- określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej;
- wzywa wierzycieli upadłego do zgłaszania wierzytelności w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze;
- wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione w księdze wieczystej, do ich zgłaszania w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu;
- wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka.
Ogłoszenie w drodze postanowienia upadłości konsumenckiej nie powoduje od razu, że stajemy się wolni od długów. Jest to dopiero pierwszy etap postępowania. Pomyślne przejście całej procedury, która może trwać nawet kilka lat gwarantuje uwolnienie się od długów.