Zespół PewnyPrawnik.pl
Zadłużenie. Kiedy możemy domagać się umorzenia długu?
Zdarzają się sytuacje, gdy zaciągamy zobowiązanie względem drugiej osoby i tym sposobem stajemy się jej dłużnikami. Status dłużnika istnieje dopóki zaciągnięty dług nie zostanie spłacony. Czasem jednak z różnych przyczyn nie jesteśmy w stanie oddać zaciągniętego zobowiązania w całości. Zaległości powodują naliczanie odsetek, a to wpływa na zwiększenie zadłużenia i pogrąża naszą, i tak już nienajlepszą, sytuację finansową. W takich momentach zastanawiamy się kiedy i w jaki sposób możliwe jest umorzenie naszego długu, choćby w części. W dzisiejszym artykule przedstawimy odpowiedzi na powyższe pytania.
Czym jest umorzenie długu?
Umorzenie długu to inaczej jego anulowanie, przez osobę względem której dług zaciągnęliśmy, co oznacza, że nie musimy go już spłacać. Przez umorzenie długu zostajemy zwolnieni przez wierzyciela z jego dalszej spłaty.
Możliwe jest umorzenie zarówno całości jak i części naszego zobowiązania. Umorzenie może obejmować nie tylko należność główną, ale również odsetki.
W jaki sposób można umorzyć dług?
Przepis art. 508 Kodeksu cywilnego (dalej: kc) przewiduje instytucję, której celem jest umorzenie zobowiązania. Zgodnie z nim, wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Jak wynika z powyższego przepisu oświadczenie dłużnika o przyjęciu umorzenia długu jest konieczne do jego ważności. Nie ma potrzeby, aby dłużnik złożył swoje oświadczenie zaraz po oświadczeniu wierzyciela, może to zrobić również w terminie późniejszym. Do czasu przyjęcia tego oświadczenia przez dłużnika, oświadczenie wierzyciela jest traktowane jak oferta w rozumieniu art. 66 k.c., czyli nie jest w żaden sposób wiążące.
Oświadczenia wierzyciela oraz dłużnika nie muszą zostać złożone w żaden konkretny sposób – mogą mieć one zarówno formę pisemną jak i ustną, nie ma także wymogów, co do treści oświadczeń. Jeżeli jednak umowa, która była źródłem powstania długu zawarta była w formie pisemnej, wtedy zwolnienie z długu powinno być zawarte w formie pisemnej (art. 77 k.c.). Oświadczenia obu stron mogą zostać również złożone w sposób dorozumiany. Ponadto, umowa zwolnienia z długu może być zawarta odpłatnie lub nieodpłatnie, czyli w postaci darowizny. Decyzja w tej kwestii zależy do stron umowy. Jeśli umowa jest niedopłata powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Inne sposoby umorzenia długu.
Oświadczenie wierzyciela o umorzeniu długu i jego przyjęcie przez dłużnika nie jest jedynym sposobem na umorzenie długu. Jako pewien rodzaj umorzenia można traktować także cofnięcie przez wierzyciela pozwu, którym dochodzi on zapłaty długu (na co potrzebna jest zgoda dłużnika) oraz związane z tym zrzeczenie się roszczenia dochodzonego pozwem (które nie wymaga zgody dłużnika), jeśli sprawa spłaty długu przeszła już na drogę postępowania sądowego (art. 203 Kodeksu postępowania cywilnego). Przypadki te nawet jeśli nie wymagają zgody dłużnika, powodują powstanie przychodu po stronie dłużnika, który podlega opodatkowaniu.
Za formę umorzenia długu można przyjąć także przejęcie długu przez osobę trzecią, które polega na wstąpieniu osoby trzeciej w miejsce dotychczasowego dłużnika, który zostaje z długu zwolniony. Jednak zaciągnięte zobowiązanie trwa nadal w niezmienionej formie. Wierzyciel nie może żądać zwrotu długu od pierwotnego dłużnika. Przejęcie długu powinno być dokonane w formie umowy dokonanej w sposób pisemny. Brak takiej formy powoduje nieważność, a umowa ta nie spowoduje żadnych skutków prawnych.
Umorzenie długu przez dłużników solidarnych.
W przypadku zaciągnięcia zobowiązania przez kilku dłużników, zwolnienie z długu jednego dłużnika nie ma skutku wobec pozostałych dłużników. W takiej sytuacji pozostali, niezwolnieni z długu dłużnicy nadal są zobowiązani do spłaty zobowiązania.
Pomijając powyższe sposoby mające na celu umorzenie zaciągniętego zobowiązania, w celu umorzenia długu, choćby w określonej części, warto jest zwrócić się z taką prośbą bezpośrednio do wierzyciela. Najlepiej zrobić to pisemnie wysyłając listem poleconym lub w formie korespondencji e-mailowej.
