Podatek od nieruchomości - tak samo jak podatek od środków transportowych czy opłata od psów, opłata targowa, miejscowa i reklamowa - należy do kategorii podatków lokalnych. Wysokość tego podatku ustala rada gminy, co oznacza, że beneficjentem dochodów pochodzących z podatków lokalnych jest sama gmina. Podatek od nieruchomości pełni ważną finansową rolę dla budżetu gmin, gdyż stanowi on główne źródło dochodów własnych gmin. Kto musi płacić, kiedy i w jakiej wysokości?
Przedmiot, czyli co podlega opodatkowaniu?
Przedmiotem opodatkowania są nieruchomości lub obiekty budowlane. Zgodnie z art. 2 § 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u. o p.o.l.), przedmiotem opodatkowania są:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Podmiot, czyli kto płaci podatek od nieruchomości?
Podatnikiem, w myśl art. 3 u. o p.o.l., mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym również spółki, które nie posiadają osobowości prawnej.
Ww. podmioty są obarczone obowiązkiem podatkowym, jeżeli są:
- właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- użytkownikami wieczystymi gruntów,
- posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego jeżeli są posiadaczami na podstawie zawartej umowy.
Powstanie obowiązku.
Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.
Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z ww. ustawą, a konkretnie z art. 6 ust. 2, jeżeli okolicznością tą jest istnienie budowli albo budynku (ich części), obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym zakończono budowę albo rozpoczęto użytkowanie budynku (lub budowli), nawet jeżeli nie został on jeszcze wykończony.
Warto wskazać, że „przepisy prawa podatkowego nie uzależniają opodatkowania budynków od określonego stanu prawnego (tj. uzyskania prawa do wybudowania lub użytkowania budynków), lecz od stanu faktycznego czyli zakończenia budowy lub rozpoczęcia użytkowania przed ostatecznym wykończeniem budynków’’ (III SA/Po 896/13 Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 12.11.2013r.).
Wygaśnięcie obowiązku podatkowego następuje wraz z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności warunkujące istnienie tego obowiązku.
Termin zgłoszenia.
W przypadku osób fizycznych jest 14 dni na zgłoszenie właściwemu organowi podatkowemu informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych od dnia powstania okoliczności uzasadniających powstanie (np. nabycia prawa własności nieruchomości) lub wygaśnięcie (np. sprzedaż nieruchomości) obowiązku podatkowego (art.6 ust.6 u. o p.o.l.).
W przypadku zaistnienia zmian, każdy zobowiązany jest do poinformowania tego organu w terminie 14 dni od ich powstania. W myśl art. 6 ust. 3 u. o p.o.l. chodzi tutaj o takie sytuacje, kiedy w trakcie roku podatkowego doszło do zmiany sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części lub gdy zaistniało inne zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania. Wówczas podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu.
Organ podatkowy.
Właściwym w sprawach podatków od nieruchomości organem jest wójt, burmistrz, prezydent właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. To właśnie do nich podatnicy podatku od nieruchomości są obowiązani składać formularze podatkowe według wzoru określonego uchwałą rady gminy.
Wysokość podatku.
Zasadniczą cechą podatków i opłat lokalnych jest prawo do ustalania ich wysokości przez organy gminy. Wysokość stawek podatku od nieruchomości określa Rada gminy uwzględniając stawki maksymalne.
Stawki maksymalne określa co roku Minister Finansów w drodze obwieszczenia, zamieszczanego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”.
Górna granica stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2019 r. określone są w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2018 r. (Monitor Polski rok 2018 poz. 745).
Termin płatności.
W przypadku osób fizycznych podatek od nieruchomości jest rozkładany na 4 raty, zgodnie z art.6 ust. 7 u.o p. o.l. płatnych w terminach do dnia 15 miesiąca – odpowiednio - marca, maja, września i listopada danego roku podatkowego.
Jeśli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, wysokość podatku ustala się proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego, tj. liczby miesięcy, w których istniał obowiązek
Poniżej tabela przedstawiająca maksymalne stawki podatków na rok 2018 oraz 2019, zgodnie z obwieszczeniami Ministra Finansów (vide: Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych; Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2017r. oraz z dnia 25 lipca 2018 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2018r. oraz 2019r.)
|
|
STAWKA MAKS. |
|
2018 |
2019 |
||
GRUNTY |
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków |
0,91 zł, |
0,93 zł |
pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych |
4,63 zł |
4,71 zł |
|
pozostałe, w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego |
0,48 zł |
0,49 zł |
|
niezabudowane objęte obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego |
3,04 zł |
3,09 zł |
|
BUDYNKI LUB ICH CZĘŚCI |
mieszkalne |
0,77 zł |
0,79 zł |
związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej |
23,10 zł |
23,47 zł |
|
zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym |
10,80 zł |
10,98 zł |
|
związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń – |
4,70 zł |
4,78 zł |
|
pozostałe, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego |
7,77 zł; |
7,90 zł |
|
BUDOWLE |
2% ich wartości określonej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3– 7 |