Zespół PewnyPrawnik.pl
Obowiązek alimentacyjny może zostać zasądzony nie tylko w stosunku do rodziców, ale także względem współmałżonka lub dzieci. Dowiedz się, kiedy rodzice mogą ubiegać się w sądzie o alimenty od swoich krewnych i jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby sąd takie wsparcie starszym osobom przyznał.
Przywykliśmy do sytuacji, w której jeden ze współmałżonków po rozwodzie, zobowiązuje się płacić alimenty na dzieci, pozostające pod opieką drugiego rodzica. Nie jest to jednak jedyna sytuacja, w której sąd może orzec alimenty na bliskich. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że świadczenie może być wypłacane również w odwrotną stronę - kiedy środków na utrzymanie nie posiadają rodzice, a sytuacja finansowa dzieci pozwala na wypłacanie świadczenia alimentacyjnego.
Kiedy rodzic może domagać się alimentów od dzieci?
Obowiązek alimentacyjny dotyczy krewnych w linii prostej. Oznacza to, że w pierwszej kolejności, współmałżonkowie mogą zażądać alimentów od siebie nawzajem. Niestety, często uniemożliwia to wzajemna trudna sytuacja finansowa, choroba czy nawet śmierć współmałżonka. W takiej sytuacji obowiązek alimentacyjny może spaść na dzieci. Warto pamiętać, że spory sądowe wewnątrz rodziny, choć nie należą do rzadkości, są zagadnieniem bardzo trudnym i delikatnym. W idealnych rodzinach dorosłe dzieci same dostrzegają potrzebę pomocy swoim rodzicom, przekazując im środki do życia, leki i świadcząc różne formy pomocy. Czasem jednak jedyną drogą pozostaje wyegzekwowanie pomocy przez sąd.
Aby ustanowiony został obowiązek alimentacyjny względem rodziców, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:
- dzieci pozywane o alimenty muszą być pełnoletnie,
- ich sytuacja finansowa musi pozwalać na świadczenie takiej pomocy (dochody z tytułu zatrudnienia, świadczenia dodatkowe, premie, emerytury i renty, papiery wartościowe, posiadanie akcji, przychody z prowadzonej działalności itp.),
- rodzice muszą żyć w niedostatku, czyli w stanie, który uniemożliwia im zaspokojenie uzasadnionych potrzeb życiowych (np. zakupu żywności, ubrań, leków, kosztów leczenia, dojazdów itp.).
Warto pamiętać, że sąd orzeknie powstanie obowiązku alimentacyjnego wyłącznie wówczas, gdy wszystkie powyższe przesłanki zaistnieją łącznie.
Jak wykonywać obowiązek alimentacyjny?
Powstanie obowiązku alimentacyjnego nakłada na osoby podlegające mu, jego terminowe realizowanie. Nie jest jednak regułą przekazywanie pomocy finansowej. Realizacja obowiązku alimentacyjnego może również przebiegać przez pomoc materialną, jakiej dorosłe dzieci udzielają swoim rodzicom. Należy tu wspomnieć o takich formach wsparcia jak:
- dostarczanie żywności,
- zakupy lekarstw,
- pokrywanie kosztów leczenia,
- dostarczanie ubrań,
- zakup opału oraz inne formy pomocy materialnej.
Kiedy dorośli rodzice mają jedno dziecko, skierowane pozwu o alimenty nie jest problemem. Co jednak w sytuacji, kiedy dzieci jest więcej? Wówczas rodzice mają swobodę w wyborze dziecka, na które nałożony ma być obowiązek alimentacyjny. Zwykle jest to ta osoba z rodzeństwa, której sytuacja finansowa jest najlepsza, co oznacza, że sąd może zobowiązać najzamożniejsze dziecko do płacenia alimentów również za pozostałe osoby.
Kiedy sąd może oddalić wniosek rodziców?
Nawet jeśli przesłanki o niedostatku rodziców oraz możliwościach zarobkowo-finansowych ich dorosłych dzieci zostają spełnione, sąd może odstąpić od nałożenia obowiązku alimentacyjnego. Dzieje się to w uzasadnionych przypadkach, np. wówczas, gdy rodzice w nieodpowiedni sposób zajmowali się swoim dzieckiem, lub je porzucili, chcąc następnie skorzystać na jego dobrej sytuacji materialnej. W takich przypadkach sąd może uznać starania o alimenty za bezzasadne.
