SEPARACJA bez tajemnic.
Prawo rodzinne

SEPARACJA bez tajemnic.

Kiedy występuje zanik cech definiujących instytucję małżeństwa, możemy zastanawiać się, czy kryzys ma charakter stały, czy spodziewamy się, że kiedyś ulegnie to zmianie. Jeśli nie ma już żadnych szans na ’’pojednanie’’, to jedynym wyjściem z tej sytuacji wydaje się być rozwód. Jeżeli jednak istnieją widoki na zmianę tego stanu rzeczy, to separacja będzie najlepszym rozwiązaniem, umożliwiającym w każdym czasie powrót do stanu sprzed separacji, a zatem statusu małżeństwa.

Separacja czy rozwód?

Separacja stanowi alternatywę dla małżonków, którzy z różnych powodów, np. religijnych, nie chcą orzeczenia rozwodu. Skutki separacji tak naprawdę są bardzo zbliżone są do skutków rozwodu. Separacja ma pełnić rolę ’’uzdrowicielską’’. Stanowi przede wszystkim etap przejściowy do ponownego nawiązania przez małżonków zerwanych więzi.  Skutki orzeczenia separacji różnią się od rozwodu przede wszystkim tym, że nie można wziąć ślubu z inną osobą i nie można wrócić do poprzedniego nazwiska. W każdej chwili można cofnąć stan separacji i wrócić do statusu małżeństwa - tego samego małżeństwa. Separacja może być orzeczona na zgodny wniosek stron, bądź na żądanie jednego z małżonków.

To do małżonków należy decyzja, czy chcą przed podjęciem ostatecznej decyzji o rozwodzie, spróbować uleczyć małżeństwo tzw. separacją. Nie dla wszystkich będzie to sposób na zejście się, ale czasem przynosi oczekiwany rezultat. Kreuje większą powagę sytuacji, aniżeli separacja faktyczna - czyli zwykłe rozłączenie małżonków bez ingerencji Sądu. Z psychologicznego punktu widzenia uświadamia, co jest dla nas ważne. W uzasadnieniu wyroku z Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9.09.2009 r., I ACa 565/09, LEX nr 756661 wskazuje się na funkcję separacji, jaką stanowi pojednanie małżonków.

Przesłanki separacji.

Zgodnie z art. 61 (1) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację.

§ 2. Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

§ 3. Jeżeli małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków.

Analizując zatem powyższy przepis, w porównaniu do instytucji rozwodu, do orzeczenia separacji konieczne jest bowiem wystąpienie tylko, albo aż - zupełnego rozkładu pożycia, który nie musi być, jak w wypadku rozwodu - trwały.

Separacja może nie zostać orzeczona nawet, jeżeli istnieją ku niej przesłanki, jeśli mogłaby skrzywdzić wspólne małoletnie dzieci małżonków, albo też z innych powodów jest niezgodna z zasadami współżycia społecznego. Ocena tego należy do sądu i musi zostać dokonana rozważnie, w oparciu o wszystkie okoliczności sprawy. W niektórych bowiem sytuacjach powrót małżonków do wspólnego, lecz niezgodnego pożycia mógłby nawet nie odpowiadać interesom małoletniego dziecka. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego ’’demoralizująca atmosfera domu rodzinnego zagrażająca wychowaniu dzieci uzasadnia przekonanie, że w takich sytuacjach dobro dziecka nie mogłoby ucierpieć wskutek orzeczenia rozwodu/separacji’’ (uchwała SN z dnia 18 marca 1968 r., III CZP 70/66, OSN 1968).

Wina.

W przypadku separacji obowiązują co do zasady te same reguły, co w rozwodzie. Dlatego również tu można poruszyć kwestię winy. Sąd, orzekając separację, orzeka czy i który z małżonków, ponosi winę za rozkład pożycia. Brak orzeczenia o winie występuje wówczas jeżeli orzeczenie separacji następuje na podstawie zgodnego żądania małżonków lub małżonkowie zgodnie tego nie chcą.

Władza rodzicielska, kontakty, alimenty.

Oprócz winy, w wyroku orzekającym separację sąd z urzędu orzeka o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi małżonków, kontaktach rodziców z dziećmi oraz ponoszeniu przez nich kosztów utrzymania i wychowania tych dzieci.

Wyjście z separacji.

Wyjście z trwającego stanu separacji są dwa, albo jej zniesienie i reaktywowanie tym sposobem małżeństwa, albo po prostu definitywne zakończenie związku, ze wszystkimi tego konsekwencjami, poprzez rozwód. Decyzja należy do małżonków.

Zgodnie z art. 61 (6) kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1. Na zgodne żądanie małżonków sąd orzeka o zniesieniu separacji

§ 2. Z chwilą zniesienia separacji ustają jej skutki.

§ 3. Znosząc separację, sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem małżonków.

Polecane kancelarie

Ostatnie artykuły

Jak wyjść
z długów?
Prawo cywilne

Bardzo łatwo wpaść w spiralę zadłużenia. Przyczyny mogą być różne: życie ponad stan, nagła utrata pracy, choroba czy ...

Czytaj
Ile kosztuje adwokat? Ile zapłacę za reprezentowanie w sądzie?

Osoby, które rozważają skorzystanie z pomocy adwokata, mogą zastanawiać się nad tym, ile będzie kosztowała porada pra...

Czytaj