.jpg)
Zespół PewnyPrawnik.pl
W roku 2020 na 145 tysięcy zawartych małżeństw odnotowano aż 51 tysięcy rozwodów. Rok wcześniej, w 2019, zawarto 183 tysiące związków małżeńskich, orzeczono natomiast 65 tysięcy rozwodów. To oznacza, że wiele tysięcy par rocznie staje przed szeregiem nowych, nieznanych sobie dotychczas problemów.Ile kosztuje rozwód? Kiedy i gdzie można złożyć pozew rozwodowy? Ile trwa postępowanie? Czy rozwód z orzekaniem o winie różni się czymś od sytuacji, w której małżonkowie chcą się rozwieść bez orzekania o winie? Czy jest możliwość, że sąd odrzuci pozew? W jakich sytuacjach może to zrobić? Wreszcie - co z dziećmi i majątkiem? Na wszystkie te pytania znajdziecie odpowiedzi w niniejszym artykule.
Pozew o rozwód - w jakich sytuacjach można go złożyć?
Aby rozwiązanie małżeństwa mogło zostać przez sąd udzielone, musi zaistnieć kilka koniecznych warunków. Najważniejszym z nich jest tak zwany trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Rozkład pożycia małżeńskiego może zostać uznany za fakt, gdy pomiędzy małżonkami doszło do zerwania więzi:
- duchowej,
- fizycznej,
- materialnej.
Sytuację taką obserwujemy na przykład, gdy jedno z małżonków rozpoczyna nowe życie z kolejnym partnerem lub partnerką i wyprowadza się ze wspólnego lokum. Wówczas nie ma nadziei na utrzymanie małżeństwa. Sąd może natomiast orzec rozwód w sytuacji, w której małżonków nadal wiążą zależności gospodarcze, ale zerwane zostały więzi fizyczne i duchowe.
Czy pozew o rozwód może zostać odrzucony?
Tak, zdarzają się i takie sytuacje. Trwały i zupełny rozkład pożycia wcale nie musi oznaczać, że pozew zostanie rozpatrzony pozytywnie - niektóre sprawy rozwodowe są bardziej skomplikowane. Do sytuacji, w których rozwód do skutku nie dojdzie, należą następujące okoliczności:
- ryzyko, że rozwód mógłby doprowadzić do cierpienia, niedostatku, pogorszenia zdrowia psychicznego małoletnich dzieci małżonków,
- gdy o rozwód wnosi ten małżonek, który jest winny rozpadowi pożycia, a strona niewinna nie zgadza się na rozwód,
- skutki orzeczenia mogłyby być niezgodne z normami życia społecznego - na przykład gdy jeden z małżonków wymaga stałej opieki i zabrakłoby jej w przypadku rozwodu.
Gdzie i jak złożyć pozew rozwodowy?
Pozew o rozwód należy złożyć w Sądzie Okręgowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania małżonków. Jeśli jednak mieszkają oni osobno, będzie to Sąd Okręgowy odpowiedni do miejsca zamieszkania osoby pozwanej. A jeśli jej adresu nie da się ustalić, wówczas strona pozywająca składa pozew w Sądzie właściwym dla swojego miejsca zamieszkania.
Ile kosztuje złożenie pozwu?
Za każdym razem Sąd pobiera opłatę w wysokości 600 złotych za złożenie pozwu. Jest ona stała i niezależna od tego, czy składamy pozew z orzekaniem o winie czy też bez niego. Na wysokość tej kwoty nie ma wpływu również ilość dzieci ani wysokość żądanych alimentów. Opłatę tę można uiścić aż na trzy sposoby:
- kupując znaczki skarbowe o odpowiedniej wartości i naklejając je na pozew;
- w kasie Sądu,
- przelewem na konto Sądu - numer konta znajdziesz na stronie internetowej właściwego Sądu. Do pozwu należy dołączyć dowód wpłaty.
Kiedy przysługuje zwolnienie z opłaty za złożenie pozwu?
O zwolnienie z opłaty za złożenie pozwu rozwodowego może starać się osoba znajdująca się w trudnej sytuacji materialnej. Powinna ona spisać oświadczenie o stanie majątkowym i rodzinnym, w którym wykaże, że poniesienie opłaty w znaczący sposób pogorszy jej sytuację finansową. Oświadczenie powinno zawierać informacje dotyczące wysokości dochodów oraz wydatków oraz dokumentację potwierdzającą te kwoty.
Sąd może wnioskodawcę zwolnić z całości lub części opłaty, ale może także uznać, że wniosek jest bezzasadny i odrzucić go. Należy pamiętać, że od decyzji odmownej przysługuje nam możliwość odwołania - zażalenie można złożyć do Sądu Apelacyjnego w nieprzekraczalnym terminie siedmiu dni od dnia wydania decyzji odmownej. Zarówno wniosek o zwolnienie z kosztów postępowania, jak i zażalenie nie podlegają opłacie skarbowej.
Jakie inne opłaty mogą się pojawić w czasie trwania postępowania rozwodowego?
Do kosztów dodatkowych, które mogą pojawić się w czasie postępowania rozwodowego, należą:
- opinia Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów,
- wywiad środowiskowy przeprowadzany przez kuratora.
To Sąd decyduje o tym, która ze stron postępowania powinna wpłacić zaliczkę na przeprowadzenie wyżej wymienionych czynności - może to być strona wnioskująca o przeprowadzenie dowodu lub też obydwie strony postępowania. Jeśli orzeczeniem Sądu zakończenie sprawy rozwodowej nastąpi bez orzekania o winie, połowa opłaty od pozwu zostanie zwrócona stronie, która ten koszt poniosła.
Jakie dokumenty należy przygotować lub złożyć?
Do pozwu rozwodowego dołączyć należy:
- odpis skrócony aktu małżeństwa,
- odpisy skrócone aktów urodzenia wszystkich wspólnych małoletnich dzieci.
W zależności od okoliczności, warto do pozwu dołączyć również:
- wniosek o udzielenie zabezpieczenia (jeśli składamy go razem z pozwem, nie podlega on opłacie. W innym przypadku opłata za złożenie wniosku wynosi 40 zł.),
- dokumentacja dochodów,
- spis miesięcznych opłat eksploatacyjnych (czynsz, media, raty kredytu, itp.),
- miesięczne koszty utrzymania dziecka lub dzieci - spis oraz rachunki,
- dowody poświadczające winę współmałżonka.
Jak przebiega postępowanie rozwodowe - rozwód krok po kroku
Pierwszym etapem postępowania jest oczywiście wniesienie pozwu, dokonanie stosownych opłat i zgromadzenie wszystkich dokumentów potrzebnych w czasie procesu - o tym mówiliśmy powyżej. Odpis pozwu rozwodowego jest następnie przesyłany przez Sąd stronie pozwanej, która ma dwa tygodnie czasu na przedstawienie własnego stanowiska. Powinna zrobić to w formie pisemnej w dwóch egzemplarzach. W tym miejscu może nastąpić zmiana powództwa.
Rozprawa odbywa się za zamkniętymi drzwiami, przy udziale małżonków oraz ich pełnomocników. Warunkowo, na żądanie stron, Sąd może dopuścić publiczność. Rozprawa odbywa się w obecności trzyosobowego składu - przewodniczącego i dwóch ławników. Ile trwa rozwód? Na to pytanie nie da się odpowiedzieć jednoznacznie. Jeżeli rozpad małżeństwa nie budzi żadnych wątpliwości, a małżonkowie są zgodni, rozwód zostanie orzeczony już na pierwszej rozprawie.
Podział majątku wspólnego
Podział majątku wspólnego może nastąpić na samej rozprawie rozwodowej, jeżeli któreś z małżonków złoży stosowny wniosek. Nie jest to jednak obowiązek, a podział może nastąpić już po rozwodzie. Jeśli chodzi o termin podziału - małżonkowie mają dowolność. W przypadku, gdy panuje między nimi zgoda co do podzielenia się majątkiem, mogą udać się do notariusza, który sporządzi stosowną umowę według ich życzenia.
Ale podziału majątku można dokonać także już po rozwodzie - w oddzielnym postępowaniu albo w drodze umowy pomiędzy byłymi już małżonkami.
Podział władzy rodzicielskiej
Obok podziału majątku małżonkowie muszą również podzielić się opieką nad wspólnymi małoletnimi dziećmi. Kwestia ta zawsze rozstrzygana jest w czasie rozwodu, a postanowienia Sądu zapisane zostają w wyroku rozwodowym. Sąd może ją rozstrzygnąć na jeden z trzech sposobów:
- powierzyć wspólne wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom,
- powierzyć władzę rodzicielską jednemu z rodziców, natomiast drugiemu - ograniczyć zarówno prawa, jak i obowiązki,
- ograniczyć prawa i obowiązki rodzicielskie, a nawet zawiesić je lub odebrać w szczególnych przypadkach (jednej lub obu stron).
Aby więc rozwód mógł zostać orzeczony, musi nastąpić rozkład pożycia w sposób nie dający nadziei na utrzymanie małżeństwa. Możliwe jest uzyskanie rozwodu już na pierwszej rozprawie, bez prowadzenia postępowania dowodowego, pod warunkiem zgodności małżeństwa co do warunków przedstawionych w pozwie. Jednym słowem - rozwód nie musi wiązać się z długimi i bolesnymi bataliami sądowymi - w określonych przypadkach można przeprowadzić go szybko i sprawnie.
Artykuł partnerski
