Zespół PewnyPrawnik.pl
W życiu warto brać pod uwagę różne scenariusze i przygotowywać się na wystąpienie zdarzeń, które wydają się nas nie dotyczyć. Prowadzący firmy rodzinne powinni wziąć pod uwagę możliwe rozwiązania sukcesyjne, dzięki którym mogą zabezpieczyć interesy bliskich na wypadek szczególnej sytuacji właściciela przedsiębiorstwa. Taki krok może być słuszny również w innych przypadkach. Jakie jest znaczenie sukcesji?
Co oznacza sukcesja w firmie?
Dzięki sukcesji firma rodzinna może przetrwać — chroniony będzie jej majątek, zatrudnieni nie stracą pracy, dojdzie do zachowania kontraktów. Nie oznacza to wyłącznie przejęcia firmy w związku ze śmiercią przedsiębiorcy, ale jest to też stopniowe przekazywanie poszczególnych funkcji i stanowisk rodzinie, kiedy właściciel żyje. Proces ten powinien być przemyślany, należy dać sobie na niego dużo czasu, aby umożliwić kontynuację działalności firmie.
Sukcesja nie wymaga skomplikowanych formalności ani ponoszenia wysokich kosztów.
Jakich podmiotów może dotyczyć proces sukcesji? Rodzaje sukcesji
Przekazanie firmy dzieciom może dotyczyć prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, mającego spółkę cywilną, osobową lub kapitałową. Inaczej wygląda dziedziczenie w przypadku pierwszej z wymienionych form, a inaczej w spółkach.
Sukcesja firmy jednoosobowej
W przypadku tej formy działalności majątek firmy stanowi własność jej właściciela. Jeszcze kilka lat temu śmierć prowadzącego taką działalność oznaczała jej koniec. Dzięki Ustawie o zarządzie sukcesyjnym możliwe stało się kontynuowanie działalności przedsiębiorstwa przez określony czas po śmierci. Wystarczy powołanie zarządcy sukcesyjnego. Dzięki temu umowy, które zawarł zmarły, mogą być kontynuowane przez określony czas, tzn. zatrudnieni nie stracą pracy, a w mocy pozostaną kontrakty z kontrahentami. Powoduje to również, że łatwiejsze będzie przekazanie koncesji, zezwoleń i licencji.
Kogo można ustanowić jako zarządcę sukcesyjnego? Może to być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych — nie nie stoi na przeszkodzie, aby był to jeden ze spadkobierców. Funkcję zarządcy sukcesyjnego może również pełnić prokurent, czyli osoba, która na podstawie stosownego upoważnienia może działać w imieniu przedsiębiorstwa. Jego ustanowieniem należy się oczywiście zająć za życia właściciela firmy.
Przedsiębiorca zgłasza w CEIDG zarządcę sukcesyjnego, który prowadzi sprawy firmy do momentu załatwienia formalności spadkowych. Zarząd sukcesyjny, czyli forma tymczasowego kierowania przedsiębiorstwem, nie może być powołany, jeśli została ogłoszona upadłość przedsiębiorcy.
Sukcesja w spółkach
W przypadku tego rodzaju działalności gospodarczej również należy zastanowić się, na jakich zasadach dzieci otrzymają udziały w spółce, a także w jakich proporcjach. Umożliwia to kontynuację działalności przedsiębiorstwa, ale warto dokonać takiego podziału, aby po śmierci przedsiębiorcy jak najbardziej ograniczyć ryzyko konfliktu.
W spółce osobowej udział jest niepodzielny, więc najczęściej spadkobiorcy stają się współwłaścicielami ogółu praw i obowiązków. Natomiast w przypadku spółki z o.o. można dziedziczyć z podziałem udziałów lub bez niego. W tym pierwszym przypadku spadkobiorcy muszą zdecydować, kto będzie ich reprezentować. Podobnie wygląda to w spółce akcyjnej. Każdemu przypadkowi takiej działalności gospodarczej powinien się przyjrzeć specjalista, który przeanalizuje dostępne możliwości.
Sukcesja w firmie — podsumowanie
Warto przygotować się na ryzyko śmierci przedsiębiorcy. Dzięki sukcesji możliwe jest zachowanie ciągłości wykonywania kontraktów. Działalności gospodarczej nie trzeba przerywać w chwili śmierci przedsiębiorcy (w przepisach nie ma mowy o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej).
Oczywiście warto wcześniej wiedzieć, kto może pełnić funkcję zarządcy sukcesyjnego, jaką odgrywa rolę i jakie są możliwości w zależności od typu przedsiębiorstwa. Najlepiej poradzić się doświadczonego radcy prawnego, adwokata — doradcy sukcesyjnego, który ma duże doświadczenie w takich sprawach.
Artykuł Partnerski
