Adwokat radzi: Co zrobić, gdy policja zatrzyma Cię na 24h? Poradnik według art. Kodeksu postępowania karnego

Adwokat radzi: Co zrobić, gdy policja zatrzyma Cię na 24h? Poradnik według art. Kodeksu postępowania karnego

Zatrzymanie policyjne to sytuacja, która może przytrafić się każdemu. Niezależnie od tego, czy jesteś świadkiem, podejrzanym czy przypadkowym przechodniem, ważne jest, aby znać swoje prawa i obowiązki wynikające z Kodeksu postępowania karnego. W tym artykule omówimy, co oznacza zatrzymanie przez policję, jakie prawa przysługują osobie zatrzymanej, oraz jak skorzystać z pomocy adwokata.

Co to jest zatrzymanie policyjne?

Zatrzymanie policyjne to środek przymusu stosowany przez organy ścigania w celu zapewnienia prawidłowego toku postępowania karnego. Zgodnie z art. 244 § 1 Kodeksu postępowania karnego, policja ma prawo zatrzymać osobę, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki, ukrycia się tej osoby, zatarcia śladów przestępstwa, bądź też nie można ustalić jej tożsamości.

Jak długo może trwać zatrzymanie?

Zgodnie z art. 248 § 1 Kodeksu postępowania karnego, osoba zatrzymana powinna zostać niezwłocznie zwolniona, jeżeli przyczyny zatrzymania przestały istnieć. W każdym przypadku, jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania nie zostanie przekazana do dyspozycji sądu z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania, powinna zostać zwolniona. Sąd ma następnie 24 godziny na podjęcie decyzji w sprawie tymczasowego aresztowania.

Jakie prawa przysługują osobie zatrzymanej?

Osoba zatrzymana ma szereg praw, które powinny być jej niezwłocznie przedstawione przez funkcjonariuszy policji. Do najważniejszych należą:

  • Prawo do informacji o przyczynie zatrzymania i do bycia wysłuchanym (art. 244 § 2).
  • Prawo do złożenia lub odmowy złożenia oświadczenia w swojej sprawie (art. 244 § 3).
  • Prawo do niezwłocznego kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym i bezpośredniej z nim rozmowy (art. 245 § 1).
  • Jeżeli osoba zatrzymana nie zna wystarczająco języka polskiego – prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza (art. 72 § 1).
  • Prawo do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania (art. 244 § 3).
  • Prawo do zawiadomienia osoby najbliższej lub innej wskazanej osoby o zatrzymaniu (art. 245 § 2).
  • Prawo do wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie w terminie 7 dni od dnia zatrzymania (art. 246 § 1).
  • Prawo do natychmiastowego zwolnienia, jeżeli przyczyny zatrzymania przestały istnieć albo po upływie 48 godzin od chwili zatrzymania, o ile osoba zatrzymana nie zostanie w tym czasie przekazana do sądu z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania (art. 248 § 1).
  • Dostęp do niezbędnej pierwszej pomocy medycznej.

Rola adwokata w postępowaniu karnym

Adwokat odgrywa kluczową rolę w ochronie praw osoby zatrzymanej. Jego obecność podczas przesłuchania zapewnia, że procedury są przestrzegane, a prawa klienta nie są naruszane. Adwokat może również pomóc w przygotowaniu zażalenia na zatrzymanie oraz reprezentować klienta przed sądem w przypadku wniosku o tymczasowe aresztowanie.

Co zrobić w przypadku bezpodstawnego zatrzymania przez policję?

Jeśli uważasz, że zostałeś zatrzymany bezpodstawnie, masz prawo złożyć zażalenie na zatrzymanie do sądu. W zażaleniu możesz domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania. Sąd rozpatruje takie zażalenie niezwłocznie i może zarządzić natychmiastowe zwolnienie osoby zatrzymanej lub zawiadomić prokuratora i organ przełożony nad organem, który dokonał zatrzymania, o bezzasadności, nielegalności lub nieprawidłowości jego zatrzymania. W takich przypadkach bardzo pomocne jest wsparcie doświadczonego adwokata, który przygotuje odpowiednią argumentację i zajmie się formalnościami.

Jak wygląda kontakt z adwokatem po zatrzymaniu?

Kontakt z adwokatem to jedno z podstawowych praw osoby zatrzymanej. Już od chwili zatrzymania masz prawo do:

  1. skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego,
  2. bezpośredniej rozmowy z obrońcą, bez obecności policji,
  3. obecności adwokata podczas przesłuchania.

Jeśli funkcjonariusze ograniczają Twoje prawo do kontaktu z adwokatem, natychmiast to zgłoś. Zgodnie z art. 612 § 2 kodeksu postępowania karnego, adwokat powinien mieć możliwość uczestniczenia w czynnościach, które mogą mieć wpływ na sytuację procesową jego klienta.

Co przysługuje osobie zatrzymanej zgodnie z kodeksem postępowania karnego?

Kodeks postępowania karnego precyzyjnie określa uprawnienia i obowiązki wobec osoby zatrzymanej. Przysługują jej:

  • informacja o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach (w tym w języku, który rozumie w wystarczającym stopniu językiem polskim),
  • możliwość złożenia oświadczenia i odmowy złożenia oświadczenia,
  • prawo do kontaktu z rodziną i adwokatem,
  • bezpłatna pomoc tłumacza, jeśli zatrzymany nie zna języka polskiego,
  • prawo do zgłoszenia zażalenia na zatrzymanie oraz żądania pierwszej pomocy medycznej.

Jakie są podstawy zatrzymania osoby?

Policja może dokonać zatrzymania na podstawie przesłanek określonych w art. 244 § 1. Wśród nich znajdują się:

  • podejrzenie, że osoba podejrzana popełniła przestępstwo,
  • istnieje ryzyko ucieczki, ukrycia się tej osoby lub zatarcia śladów przestępstwa bądź kontaktu z innymi uczestnikami zdarzenia,
  • zagrożenie dalszym przestępstwem z użyciem przemocy wobec innych osób, np. użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej,
  • gdy policja zatrzymuje osobę na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa.

W takich przypadkach dokonać zatrzymania może zarówno funkcjonariusz, jak i inny obywatel, ale tylko w określonych przypadkach. Zatrzymany musi być przekazany niezwłocznie do dyspozycji odpowiednich organów.

Co zrobić w przypadku bezpodstawnego zatrzymania?

Jeśli uważasz, że zatrzymanie było bezprawne, masz prawo do wniesienia zażalenia na zatrzymanie. Warto działać szybko i zdecydowanie – najlepiej z pomocą adwokata. Zażaleniu zatrzymany może domagać się:

  • stwierdzenia, że zatrzymanie osoby było nielegalne,
  • zbadania prawidłowości jego zatrzymania i ewentualnych naruszeń proceduralnych,
  • zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych i wolności.

Jakie są kolejne kroki po zatrzymaniu?

W przypadku, gdy prokurator podejmuje decyzję o wystąpieniu z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie, sprawa trafia do sądu. Wówczas sąd decyduje, czy istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie izolacyjnym. Decyzja o zastosowaniu środka zapobiegawczego powinna być poprzedzona analizą m.in.:

  1. czy osoba podejrzana o popełnienie przestępstwa może mataczyć,
  2. czy istnieje ryzyko popełnienia kolejnego przestępstwa,
  3. czy doszło do przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej,
  4. czy zatrzymanego należy poddać innym środkom niż areszt (np. dozór, poręczenie majątkowe).

Dlaczego warto mieć adwokata?

Adwokat to nie tylko doradca – to Twoja tarcza i miecz w całym postępowaniu karnym. Pomaga w kontaktach z organami ścigania, broni Twoich praw, przygotowuje dokumentację, uczestniczy w przesłuchaniach i posiedzeniach sądowych. Jego rola jest nieoceniona zwłaszcza wtedy, gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogło dojść do naruszenia prawa przez organy ścigania lub gdy zatrzymanie przez policję nastąpiło z naruszeniem procedur.

Co robić, kiedy zostaniesz zatrzymany?

Pamiętaj, zatrzymanie policyjne nie musi oznaczać końca świata – ważne, by działać rozważnie i nie panikować. Masz prawa, z których powinieneś korzystać. A najważniejsze – nie jesteś sam. Skorzystaj z pomocy adwokata, który wesprze Cię na każdym etapie postępowania karnego.

Oto, co powinieneś zapamiętać:

  • Zachowaj spokój i nie utrudniaj działań policji.
  • Domagaj się informacji o podstawie zatrzymania – funkcjonariusze muszą Ci je przekazać.
  • Żądaj kontaktu z adwokatem.
  • Masz prawo do bezpłatnej pomocy tłumacza, jeśli nie znasz dobrze języka polskiego.
  • Nie musisz składać wyjaśnień – masz prawo do odmowy złożenia oświadczenia.
  • Po zwolnieniu, skonsultuj się z prawnikiem – możesz mieć prawo do odszkodowania.

Artykuł sponsorowany

Ostatnie artykuły

Jak wyjść
z długów?
Prawo cywilne

Bardzo łatwo wpaść w spiralę zadłużenia. Przyczyny mogą być różne: życie ponad stan, nagła utrata pracy, choroba czy ...

Czytaj
Ile kosztuje adwokat? Ile zapłacę za reprezentowanie w sądzie?

Osoby, które rozważają skorzystanie z pomocy adwokata, mogą zastanawiać się nad tym, ile będzie kosztowała porada pra...

Czytaj