Czym jest skarga kasacyjna - Środki odwoławcze w postępowaniu cywilnym
Prawo cywilne

Czym jest skarga kasacyjna - Środki odwoławcze w postępowaniu cywilnym

W polskim procesie sądowym każdy ma możliwość odwołania się od niekorzystnego dla niego wyroku lub postanowienia sądu. Służą temu tzw. środki odwoławcze, które mogą doprowadzić do zmiany bądź uchylenia niesatysfakcjonującego nas orzeczenia. Wśród nich wyróżniamy zwyczajne oraz nadzwyczajne środki odwoławcze. Do tych drugich zaliczyć możemy skargę kasacyjną.

Czym jest skarga kasacyjna i kiedy możemy z niej skorzystać?

Skarga kasacyjna zgodnie z art. 3981 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej k.p.c.) przysługuje od prawomocnych wyroków lub postanowień sądu II instancji, które dotyczą odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania kończącego postępowanie w danej sprawie. Wnosimy ją do Sądu Najwyższego.

Skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Natomiast w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego.

Nie można wnieść również skargi kasacyjnej:

  1. w sprawach o rozwód, o separację, o alimenty, o czynsz najmu lub dzierżawy oraz o naruszenie posiadania,
  2. w sprawach dotyczących kar porządkowych, świadectwa pracy i roszczeń z tym związanych oraz o deputaty lub ich ekwiwalent,
  3. w sprawach rozpoznanych w postępowaniu uproszczonym.
  4. od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa lub orzekającego unieważnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się wyroku zawarła związek małżeński( art. 3892 k.p.c).

Kto może wnieść skargę?

Podmiotami uprawnionymi do jej wniesienia są: strona postępowania, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka. Pamiętać jednak należy, że wniesienie skargi kasacyjnej przez stronę postępowania powoduje, iż pozostałe podmioty nie mogą jej już wnieść w tym samym zakresie.

Wymogi i terminy wniesienia skargi

Każda skarga kasacyjna powinna zawierać, co najmniej takie elementy jak:

  1. wskazanie orzeczenia sądu, które zaskarżamy,
  2. uzasadnienie swojej decyzji,
  3. określenie swojego żądania- uchylenie lub uchylenie i zmiana orzeczenia.

Zgodnie z k.p.c. skargę kasacyjną strona może oprzeć na następujących podstawach:

  1. naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;
  2. naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Strona niezadowolona z decyzji Sądu może wnieść skargę kasacyjną w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia danego orzeczenia razem z jego uzasadnieniem do sądu, który je wydał. Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Dziecka oraz Rzecznik Praw Obywatelskich mogą to zrobić natomiast w ciągu sześciu miesięcy od doręczenia orzeczenia stronie lub uprawomocnienia się orzeczenia, jeśli strona o jego doręczenie nie wnosiła. Strona skarżąca nie może w postępowaniu kasacyjnym wskazywać nowych faktów lub dowodów, które nie zostały przytoczone przez nią dotychczas.

Należy również wiedzieć, że w przypadku skargi kasacyjnej konieczne jest sporządzenie jej przez profesjonalnego pełnomocnika – radcę prawnego lub adwokata (tzw. przymus radcowsko- adwokacki).

Kiedy określone wyżej wymagania nie zostaną spełnione, przewodniczący sądu II instancji najpierw wzywa stronę skarżącą do uzupełnienia braków skargi w ciągu tygodnia. Jeśli strona nie wykona w terminie tego zobowiązania, sąd odrzuca skargę kasacyjną. Jeśli skarga spełnia wymogi formalne, sąd II instancji przesyła akta sprawy do Sądu Najwyższego, który kontynuuje badanie zgodności skargi z wymogami formalnymi na posiedzeniu niejawnym, czyli bez udziału stron, w składzie jednego sędziego. Jeśli skarga nie spełnia przepisów ustawy, Sąd Najwyższy odrzuca ją postanowieniem.

Rozpoznanie skargi przez Sąd Najwyższy

Po przyjęciu skargi kasacyjnej, Sąd Najwyższy bada ją w składzie trzech sędziów na posiedzeniu niejawnym tj. bez udziału stron, chyba że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, a skarżący złożył w skardze kasacyjnej wniosek o jej rozpoznanie na rozprawie.

Sąd rozpoznający skargę może:

  1. oddalić skargę (kiedy nie ma uzasadnionych podstaw do jej wniesienia lub orzeczenie odpowiada przepisom prawa),
  2. uwzględnić skargę i uchylić zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie, lub innemu sądowi równorzędnemu. Sąd Najwyższy może uchylić także w całości lub w części orzeczenie sądu pierwszej instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi temu samemu lub równorzędnemu.

Polecane kancelarie

Ostatnie artykuły

Jak wyjść
z długów?
Prawo cywilne

Bardzo łatwo wpaść w spiralę zadłużenia. Przyczyny mogą być różne: życie ponad stan, nagła utrata pracy, choroba czy ...

Czytaj
Ile kosztuje adwokat? Ile zapłacę za reprezentowanie w sądzie?

Osoby, które rozważają skorzystanie z pomocy adwokata, mogą zastanawiać się nad tym, ile będzie kosztowała porada pra...

Czytaj