Czym jest zaświadczenie o niekaralności i jak je uzyskać?
Prawo karne

Czym jest zaświadczenie o niekaralności i jak je uzyskać?

Są sytuacje, kiedy wymaga się od nas przedłożenia zaświadczenia o niekaralności. Najczęściej dokumentu tego wymagają przyszli pracodawcy, w celu ustalenia czy pracownik nie był wcześniej karany.

Zaświadczenie takie uzyskamy z Krajowego Rejestru Karnego (dalej: rejestr) prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości, poprzez złożenie wypełnionego formularza przez Internet lub w Punkcie Informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego, prowadzonym przy każdym sądzie powszechnym albo też bezpośrednio w Biurze Informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego w Warszawie.

Jakie informacje znajdują się w Krajowym Rejestrze Karnym?

Zgodnie z art. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, w rejestrze gromadzone są informacje o osobach:

  1. które zostały skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
  2. przeciwko którym prawomocnie warunkowo umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
  3. przeciwko którym prawomocnie umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe na podstawie amnestii,
  4. które są obywatelami polskimi i zostały prawomocnie skazane przez sądy innych państw,
  5. wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
  6. nieletnich, wobec których prawomocnie orzeczono środki wychowawcze, poprawcze lub wychowawczo-lecznicze albo którym wymierzono karę na podstawie art. 13 lub art. 94 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich,
  7. które zostały prawomocnie skazane za wykroczenia na karę aresztu,
  8. które są poszukiwane listem gończym,
  9. które są tymczasowo aresztowane,
  10. nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich, oraz
  11. dane o podmiotach zbiorowych wobec których prawomocnie orzeczono karę pieniężną, przepadek, zakaz lub podanie wyroku do publicznej wiadomości, na podstawie ustawy z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

Kto może złożyć wniosek do Krajowego Rejestru Karnego?

Zgodnie z art. 7 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym, każdemu przysługuje prawo do uzyskania informacji, czy jego dane osobowe zgromadzone są w rejestrze. Na wniosek, udostępnia się informację o treści wszystkich zapisów dotyczących wnioskodawcy. Wniosek o uzyskanie informacji z rejestru może złożyć każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo to przysługuje również obywatelowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej i każdej osobie, która mieszka lub mieszkała w jednym z tych państw. Ponadto, z wnioskiem może wystąpić także podmiot zbiorowy, np. firma. Wniosek składa się przy pomocy gotowego formularza przygotowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości pt. „Zapytanie o udzielenie informacji o osobie” lub „Zapytanie o udzielenie informacji o podmiocie zbiorowym”, który można pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości. Prawidłowo wypełniony i opłacony wniosek należy złożyć osobiście w Biurze Informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego, jednym z Punktów Informacyjnych Krajowego Rejestru Karnego przy sądzie powszechnym lub przesłać pocztą. Wniosek wymaga opłacenia.

Zgodnie z art. 6 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone zostały w Rejestrze, przysługuje także m.in.:

  1. terytorialnym komisjom wyborczym, w odniesieniu do kandydatów na radnych;
  2. gminnym komisjom wyborczym, w odniesieniu do kandydatów na wójta, burmistrza i prezydenta miasta;
  3. prokuratorom, Policji i innym organom uprawnionym do prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawach karnych i karnych skarbowych oraz czynności sprawdzających w sprawach o wykroczenia, w związku z prowadzonym postępowaniem,
  4. pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej;

Pamiętać należy, iż z wnioskiem o zapytanie w sposób elektroniczny może wystąpić tylko osoba posiadająca kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpis potwierdzony profilem zaufanym e-PUAP.

Zapytanie może zostać złożone również przez pełnomocnika, czyli osobę posiadającą zdolność do czynności prawnych i odpowiednie umocowanie (pełnomocnictwo). Pełnomocnictwo udzielone zawodowemu pełnomocnikowi – radcy prawnemu lub adwokatowi musi zostać opłacone opłatą skarbową w kwocie 17 złotych i musi zostać dołączone do wniosku.

Ile kosztuje zaświadczenie?

Za udzielenie informacji za pomocą systemu teleinformatycznego zarówno na temat osoby fizycznej, jak i podmiotu zbiorowego należy wnieść opłatę w wysokości 20 złotych.

Natomiast opłata za wydanie zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego wynosi w obu przypadkach 30 złotych. Opłaty można dokonać gotówką w kasie sądu, gotówką w kasie Ministerstwa Sprawiedliwości, w formie znaków opłaty sądowej lub na rachunek Ministerstwa Sprawiedliwości. Numery kont bankowych, na które należy uiścić opłatę znajdują się na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Od uiszczania opłaty zwolnieni są będący wolontariuszami kandydaci na kierowników wypoczynku albo wychowawców wypoczynku dzieci i młodzieży, którzy są zobowiązani do przedstawienia zaświadczenia o niekaralności organizatorowi wypoczynku.

Ile trwa wydanie zaświadczenia?

W przypadku wniosku składanego przez Internet, zaświadczenie o niekaralności powinno być wysłane nawet tego samego dnia, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku. W sytuacji złożenia wniosku w Punkcie Informacyjnym oraz w Biurze Informacyjnym zaświadczenie wydawane jest od ręki. Załatwienie sprawy może się wydłużyć, gdy konieczne okaże się przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego. Natomiast, gdy wniosek z zapytaniem wysyłamy drogą pocztową zaświadczenie otrzymamy w ciągu 7 dni od dnia wpływu wniosku.

Ostatnie artykuły

Jak wyjść
z długów?
Prawo cywilne

Bardzo łatwo wpaść w spiralę zadłużenia. Przyczyny mogą być różne: życie ponad stan, nagła utrata pracy, choroba czy ...

Czytaj
Ile kosztuje adwokat? Ile zapłacę za reprezentowanie w sądzie?

Osoby, które rozważają skorzystanie z pomocy adwokata, mogą zastanawiać się nad tym, ile będzie kosztowała porada pra...

Czytaj