Zespół PewnyPrawnik.pl
Praca jest jednym z głównych elementów naszego życia i odgrywa w nim ogromną rolę pod każdym względem. Nie mniej pracuje się przede wszystkim, aby osiągać dochód, który umożliwi nam zaspokajanie naszych potrzeb. Każdy pragnie zarabiać w sposób umożliwiający mu co najmniej godziwe życie.
Prawo do godziwego wynagrodzenia.
Zgodnie z jedną z podstawowych zasad wyrażonych w Kodeksie Pracy każdy bowiem pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Pojęcie to nie zostało wprost zdefiniowane przez polskiego ustawodawcę. Warunki realizacji tego prawa określać powinny przede wszystkim przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac.
Ważnym kryterium godziwości wynagrodzenia za pracę jest jego współmierność wobec świadczonej pracy danego rodzaju, zgodnego z kwalifikacjami wymaganymi przy jej wykonywaniu oraz odpowiadającego ilości i jakości świadczonej pracy.
Należy pamiętać, że sytuacja rodzinna pracownika niestety nie jest istotna dla oceny, czy wynagrodzenie za pracę jest godziwe.
Mając na uwadze pojęcie godziwego wynagrodzenia oraz nakaz wynikający wprost z Konstytucji, określono tzw. minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę - ustawą. Oczywiście jego wartość jest uzależniona od ekonomicznego rozwoju kraju i może ulegać zmianie.
Wynagrodzenie minimalne, gdzie powinniśmy szukać aktualnej wysokości i co dokładnie oznacza pojęcie minimalnego wynagrodzenia?
Minimalne wynagrodzenie reguluje ustawa z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Przyjmuje się, że minimalne wynagrodzenie za pracę to kwota pełnego wynagrodzenia gwarantowanego pracownikom za pełny miesięczny wymiar czasu pracy, niezależna zarówno od posiadanych przez pracownika kwalifikacji i zaszeregowań osobistych, jak też od ilości i rodzaju składników wynagrodzenia stosowanych w danym zakładzie pracy.
Ustalone prawem minimalne wynagrodzenie pełnić ma funkcję ekonomiczną, mającą na celu dostarczenie pracownikowi środków do życia oraz przede wszystkim rolę socjalną, która ma chronić pracownika przed narzucaniem wynagrodzenia, które nie zapewni mu minimum egzystencji i jest przejawem wyzysku.
Ile powinniśmy otrzymać na rękę w 2018 r. – minimalna pensja (umowa o pracę, umowa zlecenia lub o świadczenie usług).
Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, jest corocznie przedmiotem negocjacji w ramach tzw. Rady Dialogu. Rada Dialogu Społecznego to forum trójstronnej współpracy strony pracowników, strony pracodawców oraz strony rządowej.
Zgodnie z art. 2 ust 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu Rada Ministrów, w terminie do dnia 15 czerwca każdego roku, przedstawia Radzie Dialogu Społecznego:
- propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym oraz propozycję wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym, wraz z terminem zmiany tych wysokości;
- informację o wskaźniku cen w roku poprzednim;
- informację o prognozowanych na rok następny: wskaźniku cen oraz wskaźniku przeciętnego wynagrodzenia;
- wysokość przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale roku, w którym odbywają się negocjacje;
- informację o wydatkach gospodarstw domowych w roku poprzednim;
- informację o wskaźniku udziału dochodów z pracy najemnej oraz przeciętnej liczbie osób na utrzymaniu osoby pracującej najemnie w roku poprzednim;
- informację o wysokości przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w roku poprzednim według rodzajów działalności;
- informację o poziomie życia różnych grup społecznych;
- informację o warunkach gospodarczych państwa, z uwzględnieniem sytuacji budżetu państwa, wymogów rozwoju gospodarczego, poziomu wydajności pracy i konieczności utrzymania wysokiego poziomu zatrudnienia;
- wskaźnik prognozowanego realnego przyrostu produktu krajowego brutto.
Rada Dialogu Społecznego, po otrzymaniu propozycji i informacji, o których mowa wyżej, uzgadnia wysokość minimalnego wynagrodzenia oraz ustala wysokość minimalnej stawki godzinowej, w terminie 30 dni od dnia otrzymania propozycji i informacji.
Zgodnie z ww. ustawą, wysokość minimalnego wynagrodzenia, a także wysokość minimalnej stawki godzinowej podlegają ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów, w terminie do dnia 15 września każdego roku. Jednak jeżeli Rada Dialogu Społecznego w terminie, nie uzgodni wysokości minimalnego wynagrodzenia w roku następnym oraz nie ustali wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku następnym, Rada Ministrów ustala to w drodze rozporządzenia.
I tak, w drodze Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2017 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2018 r. ustalono, że:
- od dnia 1 stycznia 2018 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2100 zł (ok. 1530 netto – ’’na rękę’’).
- od dnia 1 stycznia 2018 r. ustala się minimalną stawkę godzinową w wysokości 13,70 zł (9.74 zł netto – ’’na rękę’’).
Zgodnie z zasadami wyrażonymi w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się nagrody jubileuszowej, odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.
Wynagrodzenie za część etatu.
Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnego wynagrodzenia.
Czy pracodawca może wypłacać wynagrodzenie poniżej minimalnego wynagrodzenia?
Pracodawca oraz zleceniodawca mają obowiązek przestrzegania wysokości minimalnego wynagrodzenia, określonego przepisami prawa na dany rok. Niedopuszczalne jest stosowanie stawek za pracę poniżej ustawowych norm.
W przypadku, kiedy Twój pracodawca płaci Ci mniej niż przewidują to regulacje prawne, koniecznie skontaktuj się z prawnikiem, który udzieli informacji jakie działania należy podjąć.
Przewidywane zmiany. Prognoza na 2019 r.
Wysokość minimalnego wynagrodzenia, jak już wcześniej wskazano, ulega zmianom z każdym rokiem. Rząd już przyjął rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2019 roku. Jego wysokość ustalono na 2250 złotych. Minimalna stawka godzinowa z kolei ma przyjąć wysokość 14,70 złotych.
