Zespół PewnyPrawnik.pl
Spośród urlopów przysługujących pracownikom, przepisy prawa pracy przewidują tzw. urlop okolicznościowy. Pracownik może z niego skorzystać na wypadek sytuacji życiowych, których nie można przewidzieć lub okoliczności, które stanowią ważne wydarzenie rodzinne czy osobiste pracownika.
Urlop okolicznościowy – kto i kiedy może z niego skorzystać?
Prawo do uzyskania dni wolnych związanych z wydarzeniami rodzinnymi lub osobistymi - w praktyce określane mianem urlopów okolicznościowych - przysługują pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Prawo to wynika z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (dalej: rozporządzenie).
Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia, urlop okolicznościowy udzielany jest w przypadku zaistnienia takiego zdarzenia czy okoliczności, które uniemożliwiają pracownikowi stawienie się przez niego do pracy i jej świadczenie w danym dniu. Dodatkowo można skorzystać z urlopu z innych przyczyn, jeżeli pracownik odpowiednio umotywuje niemożność wykonywania pracy, a pracodawca go udzieli i wskazaną przyczynę uzna za usprawiedliwioną nieobecność w pracy.
Pracownik zatem może skorzystać z urlopu okolicznościowego nie tylko w przypadku zaistnienia zdarzeń ściśle określonych przepisami prawa pracy, ale również w razie wystąpienia innych okoliczności, niewskazanych w przepisach. W tym drugim przypadku pracownik obowiązany jest podać przyczynę swojej nieobecności w pracy, na podstawie której nieobecność ta będzie mogła zostać uznana przez pracodawcę za usprawiedliwioną. Decyzja w tym zakresie pozostaje „w rękach” pracodawcy, jest uzaniowa. Wskazać należy, że pracodawca zawsze – bez względu na to czy przyczyna jest błaha czy poważna - ma możliwość usprawiedliwienia nieobecności pracownika. Zdarzenia takie każdorazowo podlegają ocenie pracodawcy.
Wymiar urlopu okolicznościowego.
Pracownikowi, na podstawie § 15 omawianego rozporządzenia, przysługuje urlop okolicznościowy w wymiarze:
- 2 dni - w przypadku:
- - ślubu pracownika;
- - urodzenia się pracownikowi dziecka;
- - zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
- 1 dnia – w przypadku:
- - ślubu dziecka pracownika;
- - zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką
Wniosek o udzielenie urlopu okolicznościowego.
Celem skorzystania z urlopu okolicznościowego konieczne jest złożenie przez pracownika stosownego wniosku o jego udzielenie. Związane jest to ściśle z § 2 ust. 1 rozporządzenia, na podstawie którego pracownik jest zobowiązany uprzedzić pracodawcę o zamiarze skorzystania z urlopu okolicznościowego, podać przyczynę oraz wskazać przewidywany termin swojej nieobecności. Oczywiście pracownik musi dopełnić tego obowiązku jedynie w sytuacji, gdy z góry wie o swojej nieobecności w pracy bądź nieobecność taką przewiduje.
Jeśli pracownik chce zmienić termin przewidywanej absencji w pracy, obowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym pracodawcę z jednoczesnym wskazaniem nowej daty nieobecności.
W jakim terminie od dnia zdarzenia pracownik może skorzystać ze zwolnienia?
Maksymalny okres, w którym pracownik może skorzystać z takiego urlopu nie jest wskazany. Przede wszystkim termin ten musi pozostawać w ścisłym związku z wydarzeniem określonym w § 15, a pracownik powinien uzasadnić celowość udzielenia takiego urlopu.
Dzień wskazany we wniosku powinien co do zasady pokrywać się z datą zdarzenia, tzn. być bezpośrednio związany z danym zdarzeniem. Niemniej jednak wniosek może zostać również złożony w niedalekim odstępie czasowym, jeżeli pracownik udowodni, że zwolnienie ma związek z wydarzeniem, np. załatwienie formalności związanych z narodzinami dziecka lub umożliwienie bezpośredniego uczestnictwa w dopięciu formalności związanych ze ślubem, które mogą być dopełnione tylko w godzinach, które są dla pracownika godzinami pracy.
…przysługują mi 2 dni urlopu, ale chcę wykorzystać tylko z 1 dzień
W sytuacji, gdy pracownikowi przysługują dwa dni zwolnienia, pracownik nie musi wykorzystywać go w pełnym wymiarze i może wnioskować o jego podzielenie i skorzystanie z jednego dnia.
WZÓR - Wniosek o udzielnie urlopu okolicznościowego
Pobierz wzór:
Urlop okolicznościowy Wzór - PDF
Urlop okolicznościowy Wzór - DOCx
